بازار؛ گروه استان ها: استان کرمان با وجود ظرفیت های فراوان در حوزه های کشاورزی، معدن، صنایع دستی و گردشگری، همچنان با معضل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کند. این استان پهناور که به واسطه منابع غنی معدنی و جاذبه های طبیعی و فرهنگی به عنوان یکی از قطب های اقتصادی کشور شناخته می شود، در ایجاد اشتغال پایدار و بهره‌گیری کامل از نیروی انسانی خود با چالش هایی روبه‌رو است. بسیاری از جوانان تحصیل‌کرده کرمانی به دلیل نبود فرصت‌های شغلی مناسب یا به مشاغل روزمزدی روی آورده‌اند یا بیکار مانده اند.
این موضوع نه تنها باعث اتلاف سرمایه های انسانی شده بلکه اقتصاد منطقه را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در کنار این مسائل، نرخ بیکاری زنان کرمانی همچنان بالاتر از میانگین کشوری است و نیاز به اقدامات جدی برای توسعه مشاغل خانگی و ایجاد فرصت های برابر برای بانوان حس می‌شود. هر چند مسئولان استانی از کاهش نرخ بیکاری و بهبود شاخص های اشتغال سخن می‌گویند، اما همچنان شهروندان خواستار تلاش بیشتر برای استفاده از ظرفیت های بومی و ارتقای وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه هستند.
صدای مردم کرمان: چرا بیکاری بیداد می‌کند؟
اکبر افتخاری از شهروندان کرمانی به بازار چنین گفت: بنده فرزند پسری با مدرک کارشناسی معماری دارم که ۱۰ سال پیش فارغ التحصیل شده و علیرغم اینکه متاهل است موفق به اشتغال در شهر کرمان نشد و در نهایت مجبور شد در یکی از شرکت های وابسته صنایع مس به صورت روزمزد کار کند و استخدام هم نشده است.
وی با اشاره وضعیت اقتصادی دشوار گفت: مسئولان باید در خصوص وضعیت اشتغال در کرمان چاره اندیشی کنند تا جوانان بتوانند شغل و حقوق مناسبی داشته باشند.
مریم اسدی از شهروندان کرمانی در خصوص وضعیت اشتغال در کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: بیکاری در کرمان بیداد می کند. در خانواده های کرمانی چندین فرد با مدارک دانشگاهی بدون شغل مانده اند.
وی ادامه داد: از مسئولان می خواهیم با اشتغالزایی جوانان را از بیکاری نجات دهند. متاسفانه نیروهای غیربومی در کارخانجات مختلف استان در حال کار هستند اما کرمانی ها از این فرصت بی نصیب مانده اند که منصفانه نیست.
این شهروند کرمانی در خصوص زمینه اشتغال برای بانوان کرمانی گفت: شغل های خانگی بسیار کم است و باید در این زمینه برنامه ریزی و سرمایه گذاری شود. نیاز است در زمینه اشتغال بانوان اقدامات جدی تری انجام شود.
نرخ بیکاری ۸.۲ درصدی در کرمان
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان آبان امسال در جلسه کارگروه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان کرمان با اشاره به سهم ۴ درصدی استان از جمعیت کشور اظهار کرد: جمعیت شاغل استان ۳.۶ درصد از کل کشور و چهار درصد از جمعیت بیکار کشور در استان ماست که حدود ۸۶ هزار و ۴۶۸ نفر را شامل می‌شود.
محمدرضا وحیدی با اشاره به اینکه آخرین نرخ بیکاری استان کرمان ۸.۲ درصد بوده است، افزود: در فصل قبل ۹.۱ درصد بوده و روند کاهشی داریم ضمن اینکه نرخ مشارکت استان نیز افزایش یافته و داریم به هدف مشخص شده در این حوزه می‌رسیم.
وحیدی با بیان اینکه نرخ بیکاری مردان استان کرمان همیشه از متوسط کشور پایین‌تر است، تصریح کرد: این عدد در استان ما ۵.۴ درصد و کشور ۶.۶ درصد است.
وحیدی: نرخ بیکاری زنان در استان کرمان همواره بالا بوده و این روند رو به بهبود است
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان ضمن بیان اینکه نرخ بیکاری زنان در استان کرمان همواره بالا بوده و این روند رو به بهبود است، گفت: نرخ بیکاری زنان اکنون از ۱۵.۸ به ۱۵ درصد رسیده و جای کار دارد و فاصله آن از متوسط کشور زیاد است.
وحیدی با اعلام اینکه نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله استان کرمان از سال گذشته از ۴۳ به ۳۲ درصد کاهش یافته، گفت: ظرفیت‌های خوبی در استان کرمان داریم و مهاجرپذیر هستیم و این امر قابل قبول است و روند باید ادامه داشته باشد.
وی ضمن اشاره به سهم کشاورزی، خدمات و صنعت و معدن در اقتصاد استان کرمان و مقایسه با کشور عنوان کرد: با توجه به وضعیت آب، باید شاغلان بخش کشاورزی استان کرمان را به سمت صنعت و خدمات سوق بدهیم و باید برای ارزش افزوده بخش خدمات برنامه‌ریزی ویژه‌ای صورت بگیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان با بیان اینکه ۴.۸ درصد اشتغال ناقص استان است، افزود: بیشتر اشتغال استان کرمان پایدار است و رتبه ۹ کشور را در این زمینه داریم.
تعاونی ها ۷۲ هزار فرصت شغلی در کرمان ایجاد کرده اند
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان در گفتگو با بازار اظهار کرد: اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان به عنوان یکی متولیان بحث اشتغال در استان به شمار می رود و پی گیر سیاست های اشتغال در کرمان است.
علیرضا ابراهیمی با اشاره به شکل گیری گفتمان اشتغال در استان کرمان افزود: کرمان ظرفیت های خوبی در حوزه معدن، کشاورزی، صنعت، مشاغل خانگی و مشاغل کوچک و متوسط دارد.
ابراهیمی: یکی از راهبردی ترین سیاست های ما در بحث مشاغل خانگی است و تاکنون موفق شدیم بیش از یک هزار و ۴۵۶ پرونده کارسازی کنیم؛ همچنین بیش از ۱۵۶ میلیارد تومان در حوزه پرداخت داشته ایم و همه این تسهیلات جذب شده است
وی گفت: یکی از راهبردی ترین سیاست های ما در بحث مشاغل خانگی است و تاکنون موفق شدیم بیش از یک هزار و ۴۵۶ پرونده کارسازی کنیم؛ همچنین بیش از ۱۵۶ میلیارد تومان در حوزه پرداخت داشته ایم و همه این تسهیلات جذب شده است.
ابراهیمی با اشاره به نگاه ویژه دولت به بحث اتصال مشاغل کوچک و متوسط به بنگاه های بزرگ، افزود: امروز در استان کرمان در حوزه تعاونی ها یک ظرفیت بسیار خوب وجود دارد.
وی با اشاره به وجود بیش از ۵ هزار و ۶۰۰ تعاونی فعال در استان کرمان گفت: این تعاونی ها ۷۲ هزار فرصت شغلی در استان ایجاد کرده اند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان ادامه داد: یکی از سیاست هایی که به عنوان تکمیل کننده زنجیره ارزش در بحث اشتغال به ویژه در زمینه مشاغل کوچک و متوسط دنبال می کنیم؛ هدایت تسهیلات ارزان قیمت به سمت این مشاغل است.
نرخ مشارکت زنان یکی از دغدغه های اصلی کرمان
ابراهیمی با اشاره به اینکه یکی از دغدغه های اصلی کنونی استان کرمان در بحث نرخ مشارکت زنان است؛ گفت: گفتمان سازی خوبی در استان در حوزه اشتغال به وِیژه در بحث مهارت آموزی در حال شکل گیری است.
وی ادامه داد: در نظر داریم با کمک سایر دستگاه ها بحث مهارت افزایی فارغ التحصیلان را پی گیری کنیم.
ابراهیمی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در استان ها دارای سازمان های تابعه وابسته زیادی است. اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی در واقع نقش ریاست شورای هماهنگی این دستگاه ها را بر عهده دارد. این شورا تقریبا ۱۰ عضو ثابت دارد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان افزود: یکی از بحث هایی که دنبال می کنیم وحدت رویه است. با توجه به این دستگاه های تابعه مخاطبین خاص خود را دارند باید آنها را هدایت کنیم تا در بحث اشتغال کمک خوبی را انجام دهیم.
وی گفت: در بحث مهارت افزایی یک مرکز هوش مصنوعی، پهباد و هوشمندی سازی معادن در سطح استان راه اندازی شد. سازمان فنی و حرفه ای در کل کشور این ظرفیت را ایجاد کرد که افرادی که در این زمینه ها می توانند کار کنند، از بستر و فضای فنی و حرفه ای (که یکی از دستگاه های شورای هماهنگی است) استفاده کنند.
ابراهیمی: باید از ظرفیت شهرک های صنعتی به عنوان تکمیل کننده بحث کارآفرینی استفاده کرده و آن ها را به بنگاه های اقتصادی بزرگ متصل کنیم. در دنیا بنگاه های متوسط تکمیل کننده بحث اشتغال هستند
ابراهیمی همچنین از پی گیری بحث کارآفرینی در کرمان خبر داد و عنوان کرد: باید از ظرفیت شهرک های صنعتی به عنوان تکمیل کننده بحث کارآفرینی استفاده کرده و آن ها را به بنگاه های اقتصادی بزرگ متصل کنیم. در دنیا بنگاه های متوسط تکمیل کننده بحث اشتغال هستند.
وی ادامه داد: مباحث کارآفرینی و توسعه کسب و کارها را دنبال می کنیم. با توجه به ظرفیت خوب موجود در استان کرمان می توانیم در دو بخش تعاون (ایجاد شرکت های تعاونی) و مشاغل خانگی با اعطای تسهیلات نقشمان را به بهترین ایفا کنیم.
تحقق ۹۱ درصدی تعهد اشتغال ۱۴۰۳
ابراهیمی در خصوص نوع قراردادهای کاری گفت: امروز در کارگاه هایی که مشمول قانون کار می باشند، قراردادهایی به صورت موقت منعقد می شود. این قرادادها قانونی بوده و خارج از عرف نیست.
وی گفت: از کافرمایان می خواهیم با توجه به اینکه در ماه های پایانی سال قرار داریم در جهت تثبیت نیروی کار گام بردارند و به سمت تعدیل نیرو نروند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان گفت: مشکلات کارگاه ها در کارگروه هایی بررسی و به آنها کمک می شود. بازرسی هایی توسط «معاونت روابط کار» و «بازرسی کار» به صورت ادواری و حتی موردی انجام می شود. یکی از موضوعات آنها بحث قراردادهای کاری است.
وی عنوان کرد: سه تعریف تحت عنوان «قراردادهای موقت»، «قرادادها با انجام کار معین» و «قرارداد دائم» داریم.
ابراهیمی با اشاره به اینکه اداره کار اجرا کننده قوانین است، افزود: ارتباط ما با تمامی مجموعه های مشمول قانون کار براساس ۲۰۳ ماده و ۱۲۱ تبصره است. مواجه و ارتباط ما با کارفرما و کارگر در چارچوب قانون کار انجام می شود.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان گفت: در استان کرمان یک تعهد اشتغال داریم که به صورت سالیانه از سوی کشور به استان ابلاغ می شد.
وی گفت: امسال تعهد اشتغال استان کرمان ۳۹ هزار و ۳۰۳ نفر بود که تا پایان دی ماه ۳۵ هزار و ۷۳۴ نفر توسط دستگاه های اجرایی (عضو کارگروه اشتغال) ایجاد شده و بیش از ۹۱ درصد تحقق اشتغالزایی داشته ایم. کرمان همیشه در زمینه تحقق این آمار جزو استان های برتر بوده است.
ابراهیمی ادامه داد: ۲۵ درصد از این آمار حدود ۷ هزار و ۳۰۰ نفر در حوزه فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند و با گرفتن مجوزها و دریافت تسهیلات در حوزه اشتغال فعالیت می کنند.
پی گیری جدی مباحث مرتبط با اشتغال در استان کرمان
استاندار کرمان در گفتگو با بازار از پی گیری جدی مباحث مرتبط با اشتغال در استان کرمان خبر داد و اظهار کرد: یکی از حوزه های مهم در این زمینه کشاورزی است که در بحث صنایع تبدیلی کشاورزی باید اقدامات جدی تری انجام شود.
محمدعلی طالبی بر اهمیت توسعه و تکمیل زنجیره تولید بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی تاکید کرد و گفت: این مساله به ویژه در جنوب کرمان باید مورد توجه قرار گیرد.
طالبی: باید روی صنایع پایین دستی متمرکز شویم چرا که دارای مزیت نسبی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری هستند
وی همچنین به ظرفیت بالای کرمان در زمینه معدن اشاره و اظهار کرد: باید روی صنایع پایین دستی متمرکز شویم چرا که دارای مزیت نسبی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری هستند.
طالبی یکی دیگر از حوزه های اشتغالزای کرمان را صنایع دستی دانست و افزود: در زمینه تبلیغات و بازاریابی این حوزه دچار مشکل هستیم که باید با اقدامات کارشناسی در جهت رفع آنها گام برداریم.
استاندار کرمان گفت: همچنین کرمان در زمینه گردشگری با توجه به ظرفیت هایی که دارد می تواند اشتغال مناسبی را ایجاد کند و بهشت سرمایه‌گذاری است.
وی همچنین بر لزوم حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط، مشاغل خانگی و تعاونی‌های تولیدی تاکید کرد.
طالبی با اشاره به ارزیابی عملکرد دستگاه ها در ایجاد اشتغال افزود: حفظ اشتغال و توسعه فضای کسب و کار در استان خط قرمز ماست و کم کاری هیچ دستگاهی در این حوزه پذیرفته نیست.
با توجه به ظرفیت های قابل توجه استان کرمان در حوزه هایی همچون کشاورزی، معدن، صنایع دستی و گردشگری، تحقق اشتغال پایدار و کاهش نرخ بیکاری امری دست‌یافتنی است؛ به شرطی که برنامه‌ریزی‌های دقیق و عملیاتی توسط مسئولان صورت گیرد.
توجه به آموزش مهارت های تخصصی، حمایت از کارآفرینی، تقویت مشاغل کوچک و متوسط و استفاده از توانمندی بانوان در اقتصاد استان می‌تواند به عنوان راهکارهای موثر مدنظر قرار گیرد.
همچنین ایجاد زیرساخت های مناسب برای توسعه صنایع تبدیلی و خدمات، به ویژه در حوزه کشاورزی و معدن، فرصت های شغلی جدیدی را فراهم خواهد کرد.
در نهایت، با هم افزایی نهادهای دولتی و مشارکت بخش خصوصی می‌توان زمینه رشد اقتصادی و بهبود معیشت مردم این استان را فراهم ساخت و جوانان تحصیل‌کرده را از بلاتکلیفی نجات داد.